بررسی مقاومت ژنوتیپ‌های بومی گندم نان نسبت به بیماری سفیدک پودری

تعداد 17 ژنوتیپ بومی از کلکسیون گندم نان بانک ژن گیاهی ملی ایران برای مقاومت به بیماری سفید پودری در شرایط مزرعه‌ و گلخانه‌ مورد ارزیابی قرار گرفتند. آزمایش مزرعه‌ای در سه کانون آلودگی ساری، گرگان و مغان تحت آلودگی طبیعی انجام گرفت و واکنش ژنوتیپ‌ها در مرحله گیاه بالغ ارزیابی شد. به منظور انجام ارزیابی در مرحله گیاهچه‌ای، جدایه‌های عامل بیماری از مناطق آلودگی جمع‌آوری گردیده و با استفاده از ارقام افتراقی، پاتوتیپ آنها تعیین شد. نتایج نشان داد که متوسط سطح مقاومت ژنوتیپ‌ها نسبت به بیماری در ساری و گرگان، مشابه و پایین‌تر از مغان بود. در مجموع 10 پاتوتیپ متفاوت شناسایی گردید که همگی برای ژن‌های مقاومت Pm3a، Pm3c، Pm3g، Pm4a، Pm5، Pm6، Pm8 و Pm2 دارای فاکتور بیماریزایی بودند. ارقام Shamrock (با ژن مقاومت ناشناخته)، Normandie (Pm1+ Pm2+ Pm9)، Axona (Pm2+Pm3d+Mld)، Maris Dove (Mld+Pm2) و Wembley (Pm12) در برابر همه پاتوتیپ‌ها، واکنش مقاومت نشان دادند. ژنوتیپ‌های 8 و 12 در برابر تمام پاتوتیپ‌ها مقاوم بودند. الگوی واکنش ژنوتیپ 7 مشابه با رقم افتراقی Transfed بود و لذا وجود ژن مقاومت Pm7 در آن احتمال داده شد. ژنوتیپ‌های 4 و 11 در مرحله گیاه بالغ بصورت مقاوم یا نیمه مقاوم ظاهر شدند ولی در مرحله گیاهچه‌ای در برابر تمام پاتوتیپ‌ها حساس بودند و به عنوان ژنوتیپ‌های دارای مقاومت گیاه بالغ شناسایی شدند. نتایج این تحقیق منجر به شناسایی انواع مقاومت گیاهچه‌ای و گیاه بالغ با ترکیبات ژنی متفاوت در ژنوتیپ‌ها مورد ارزیابی شد که در برنامه‌های اصلاحی قابل استفاده می‌باشد.